CÔNG NGHỆ XỬ LÝ NƯỚC THẢI MÍA ĐƯỜNG

Nước ta nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới, nhiều vùng đất đai từ Bắc đến Nam rất thuận tiện cho phát triển trồng mía, nhất là các tỉnh ven biển miền Trung và Đông Nam Bộ. Vì thế ngành sản xuất đường mía có tiềm năng rất lớn.

Trong năm 1998, cả nước đã sản xuất được 700.000 tấn đường, đáp ứng được nhu cầu tiêu dùng trong nước. Trước đây trang thiết bị, máy móc , dây chuyền công nghệ trong các nhà máy đều cũ kĩ, lạc hậu. Nhưng trong những năm trở lại đây các nhà máy mía đường đang không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm do có sự đầu tư về công nghệ sản xuất.

Bên cạnh sự phát triển của ngành mía đường cũng phải chú ý đến sự ô nhiễm do chất thải ngành mía đường mang lại đặc biệt là nước thải. Nước thải của ngành công nghiệp này chứa một lượng lớn chất hữu cơ bao gồm các hợp chất của nito, cacbon. Các chất này dễ bị phân hủy bởi vi sinh vật, gây mùi thối và làm ô nhiễm nguồn nước tiếp nhận. Dẫn đến ảnh hưởng đến con người và tự nhiên. Đề tài trên sẽ góp phần đưa ra các quy trình xử lý chung cho các loai nước thải này, giúp các nhà máy thực hiện tốt những quy định về môi trường.

Quy trình sản xuất mía đường:

quy trình xử lý nước thải mía đường

Quá trình sản xuất đường mía thải ra lượng lớn chất thải dưới 3 dạng: Khí thải, nước thải và chất thải rắn.

Khí thải: các chất gây ô nhiễm môi trường không khí của quá trình sản xuất đường không lớn. Khí thải sinh ra chủ yếu từ lò hơi dùng bã mía làm nhiên liệu, từ quá trình xử lý nước mía bằng CO₂ hoặc SO₂. Khí lò hơi được tách bụi bằng hệ thống cyclone tách bụi ẩm hoặc cyclone thủy lực có hiêu quả tách cao.

Chất thải rắn trong sản xuất đường gồm bã mía, tro lò hơi, bùn lọc,…

Mật rỉ: là sản phẩm phụ của sản xuất đường. Lượng mật thường chiếm khoảng 5% lượng mía ép, mật rỉ hiện được sử dụng cho sản xuất mì chính cà sản xuất cồn, nấm men…
Bã mía chiếm 26.8 – 32% lượng mía ép, với độ ẩm khoảng 50%. Phần chất khô chứa khoảng 46% Zenluloza và 24.6% Hemizenlulose. Các nhà máy đường sử dụng bã mía làm nhiên liệu đốt lò hơi và chạy máy phát điện. Bã mía còn được sử dụng làm nguyên liệu sản xuất giấy, ván ép,…
Tro lò hơi: chiếm 1,2% lượng bã mía. Thành phần chính của tro là SiO₂, chiếm 71 - 72%. Ngoài ra còn các khoáng khác như Fe₂O₃, Al₂O₃, K₂O, Na₂O, P₂O₅, CaO, MnO,…Cùng với bùn, tro được dùng để sản xuất phân hữu cơ.
Bùn lọc: là cặn thải của công đoạn làm trong nước mía thô. Bùn có độ ẩm 75 – 77%, chiếm 3.82 – 5.07% lượng mía ép.

Nước thải: công nghệ sản xuất đường mía sử dụng khối lượng nước rất lớn cho các mục đích khác nhau. Kết quả khảo sát ở 11 nhà máy đường cho thấy: định mức tiêu hao nước biến động từ 13 -15 m³ tấn mía ép. Trong đó nước rửa nhà sàn, nước làm mát trục ép, vệ sinh thiết bị và nước giặt băng tải tách bùn có hàm lượng chất hữu cơ cao cần xử lý chiếm 6 – 10% tổng lượng nước thải.

Trong các nguồn ô nhiễm trên nước thải sản xuất đường thuộc loại nước thải ô nhiễm nặng có hàm lượng chất hữu cơ rất cao, cặn lơ lửng và nhiệt độ cao, pH thấp. Phần lơn chất rắn lơ lửng là chất vô cơ. Nước rửa mía cây chủ yếu chứa các hợp chất vô cơ. Trong điều kiện công nghệ bình thường, nước làm nguội, rửa than và nước thải từ các quy trình khác có tổng chất rắn lơ lửng không đáng kể. Chỉ có một phần than hoạt tính bị thất thoát theo nước, một ít bột trợ lọc, vải lọc do mục nát tạo thành các sợi nhỏ lơ lửng trong nước. Nhưng trong điều kiện các thiết bị lạc hậu, bị rò rỉ thì hàm lượng các chất rắn huyền phù trong nước thải có thể tăng cao.

Các chất thải của nhà máy đường làm cho nước thải có tính axit. Trong trường hợp ngoại lệ, độ pH có thể tăng cao do có trộn lẫn CaCO₃ hoặc nước xả rửa cột resin

Nước thải nhà máy đường còn thất thoát lượng đường khá lớn, gây thiệt hại đáng kể cho nhà máy. Ngoài ra còn có các chất màu anion và cation (chất màu của các axit hữu cơ, muối kim loại tạo thành) do việc xả rửa liên tục các cột tẩy màu resin cà các chất không đường dạng hữu cơ (các axit hữu cơ), dạng vô cơ (Na₂O, SiO₂, P₂O₅, Ca, Mg, K₂O).

Có 3 phương pháp xử lý nước thải mía đường: phương pháp cơ học, hóa lý và sinh học.

Phương pháp cơ học: song chắn rác, lưới lọc, lắng cát, lọc cơ học, bể điều hòa, bể lắng bể lọc.

Phương pháp hóa lý: trung hòa, keo tụ, hấp phụ và trao đổi ion.

Phương pháp sinh học: phương pháp hiếu khí & kị khí.

Dưới đây là sơ đồ công nghệ tham khảo:

công nghệ xử lý nước thải mía đường

Hiệu suất xử lý của công trình:

xử lý nước thải mía đường

Các công nghệ xử lý nước thải mía đường trên đều do chúng tôi tham gia làm mới, cải tạo. Nước thải sau xử lý đều đạt loại A theo QCVN 14: 2008/BTNMT.

Nếu muốn hiểu rõ hơn về nước thải cũng như phương thức xử lý, hãy liên hệ với công ty môi trường CMS để có công nghệ xử lý nước thải tốt nhất, giá thành rẻ nhất, chất lượng nước đầu ra đạt tiêu chuẩn.

Tags: